ใครที่กำลังจะซื้อหาเครื่องออกกำลังกาย มาทำหล่อ-ทำสวย-ทำความแข็งแรงให้กับตัวเอง ต้องพินิจพิจารณาให้เป็นไปด้วยความเหมาะสม……

 ก่อนที่จะซื้อควรมีความรู้เบื้องต้น เพื่อความเข้าใจคุณลักษณะเครื่องออกกำลังกายที่วางขายมากมายตามท้องตลาด

เครื่องออกกำลังกายที่ผู้คนนิยมใช้กันในปัจจุบัน พอจะจำแนกออกได้เป็น 3 ประเภท

ประเภทแรก จะเน้นการออกกำลังกายเพื่อเสริมสร้างการทำงานของระบบหัวใจ ทั้งหลอดเลือดหัวใจและการไหลเวียนของเลือด เช่นเครื่องออกกำลังกายที่เป็นลู่กลวิ่ง จักรยาน (ทั้งแบบมีที่พิงหลังและไม่มีที่พิงหลัง) หรือเครื่องออกกำลังกายด้วยท่าทางปีนเขา หรือพายเรือกรรเชียง รวมถึงเครื่องออกกำลังกายประเภท Elliptical หรือ Cross Training ซึ่งเป็นการออกกำลังกายแบบ Free Running หรือวิ่งลอยอยู่กลางอากาศในรูปแบบของวงรี

ประเภทที่สอง คือ เครื่องและอุปกรณ์ออกกำลังกายที่เน้นเสริมสร้างกล้ามเนื้อ เช่น พวกฟรีเวท ได้แก่ บาร์เบล (Barbell) ดรัมเบล (Dumbbells) หรือการยกน้ำหนักหรือแรงต้าน (Weight Training, Resistance Training) และพวกเครื่องฝึกที่เป็นอุปกรณ์ ซึ่งก็มีแยกแบ่งออกหลากหลาย อาทิเช่น อุปกรณ์เดียว อุปกรณ์คู่ หรือ อุปกรณ์หลายสถานที่ อเนกประสงค์ อุปกรณ์แบบกึ่งฟรีเวท ซึ่งมีทั้งระบบพื้นฐาน ไฟฟ้า กลไกต่างๆ  

ประเภทที่สาม คือ เครื่องช่วยยืดเหยียดกล้ามเนื้อ เน้นการยืดเหยียดกล้ามเนื้อ ให้กล้ามเนื้ออ่อนตัว

• นอกจากนั้น ในปัจจุบัน ยังมีอุปกรณ์ทางเลือกตามกระแสนิยมอย่าง เข็มขัดลดเอว และเครื่องออกกำลังกายแบบแรงสั่น Vibration ที่ผู้ใช้บางกลุ่มนิยมใช้เพื่อเสริมประกอบประสิทธิภาพลดข้อจำกัดในการออกกำลังกายด้วย

แล้วก่อนตัดสินใจซื้อเครื่องออกกำลังกายควรพิจารณาปัจจัยอะไรบ้าง?

เพื่อการตัดสินใจซื้อเครื่องออกกำลังกายหรืออุปกรณ์ต่างๆ โดยขอให้คำนึงถึง 8 ประเด็นต่อไปนี้….

• จุดมุ่งหมายส่วนตัว ควรตระหนักก่อนว่า เราซื้อเครื่องออกกำลังกายนั้นมาใช้ด้วยวัตถุประสงค์อะไร เพื่อลดน้ำหนัก เสริมสร้างร่างกายให้แข็งแรง หรือเสริมสร้างกล้ามเนื้อ ทำให้รูปร่างดูกระชับฟิตแอนด์เฟิร์ม และเครื่องออกกำลังกายนั้นต้องเหมาะกับสภาพร่างกายของผู้ใช้แต่ละคน เช่น ผู้ใช้อายุมาก มีปัญหาเรื่องกระดูกพรุน หรือมีน้ำหนักมากจนมีปัญหาเรื่องปวดเข่า ถ้าเป็นเช่นนี้ ก็ต้องเลือกเครื่องออกกำลังกายที่ก่อให้เกิดแรงกระแทกน้อยที่สุด เช่น จักรยานที่มีพนักพิง ซึ่งทำให้ไม่ต้องรับน้ำหนักมากเกิน และยังช่วยเสริมสร้างกล้ามเนื้อขาอีกด้วย

• ข้อมูลผู้ใช้ ต้องพิจารณาว่าใช้ออกกำลังกายคนเดียว หรือต้องการให้ทุกคนในครอบครัวใช้ได้ด้วย ซึ่งถ้าใช้กันทุกคนในครอบครัวก็ต้องดูว่ามีช่วงอายุเท่าไรกันบ้าง มีผู้ชายกับผู้หญิงกี่คน ถ้ามีผู้สูงอายุใช้ด้วยก็ไม่ควรซื้อเครื่องออกกำลังกายแบบยุ่งยาก ซับซ้อน หรือต้องใช้พละกำลังมาก อย่างนี้จักรยานก็น่าจะเหมาะสมที่สุด ไม่ควรเลือกเครื่องออกกำลังกายประเภท Cross Training เพราะต้องอาศัยทักษะในการทรงตัวและต้องดูแลให้คำแนะนำเป็นพิเศษ

• ความปลอดภัย ต้องดูด้วยว่าเครื่องออกกำลังกายนั้นมีระบบความปลอดภัยดีหรือไม่ เช่น หากจะซื้อ ลู่กลวิ่ง ควรเลือกที่มีปุ่มบอกค่าแสดงความหนักในการออกกำลังกาย เช่น ชีพจร อัตราการเผาผลาญพลังงาน เพื่อจะรู้ได้ว่าเราออกกำลังกายหนักเกินไปไหม ขณะที่ความกว้างของสายพานวิ่งต้องกว้างและยาวพอกับช่วงก้าวเท้าระหว่างวิ่งและโครงสร้างร่างกายของผู้ใช้ รวมทั้งมีระบบสายดึงฉุกเฉินหรือปุ่มฉุกเฉิน เพื่อหยุดการทำงานของสายพานได้ทันที ในกรณีที่เกิดเหตุฉุกเฉินเดิน วิ่ง ไม่ทันความเร็วของสายพาน และควรมีที่จับช่วยในการทรงตัวด้วย

• วิธีการใช้งานต้องไม่ซับซ้อน ควรเลือกเครื่องออกกำลังกายที่ออกแบบมาให้ใช้งานง่าย ไม่จำเป็นต้องมีหลายโปรแกรมให้สับสนยุ่งยาก อย่างเมื่อกดปุ่มใช้ option อะไรแล้ว ควรมีไฟสัญญาณขึ้นให้เห็นชัดเจนที่แผงควบคุม ซึ่งทำให้ใช้งานได้ง่ายขึ้น หรือมีสัญญาณวิธีการบอกที่สามารถแนะนำให้แนวทางผู้ใช้ปฏิบัติตามได้ง่ายและสะดวก 

• ราคาสมเหตุสมผล ต้องพิจารณาประกอบกับความทนทานของวัสดุที่ใช้ทำเครื่องออกกำลังกาย เช่น การเลือกซื้อบาร์เบล ควรเลือกซื้อที่ราวจับทำจากเหล็กย่อมดีกว่าราวจับที่ทำจากสแตนเลส เพราะเหมาะกับการใช้งานมากกว่า แต่แน่นอนว่าราวจับที่ทำจากเหล็กย่อมมีราคาที่สูงกว่าเป็นธรรมดา หรือถ้าเป็นยี่ห้อที่มีคนรู้จักและใช้กันมานานก็ย่อมมีราคาที่สูงเป็นธรรมดา

• ความทนทานในการใช้งาน ก่อนตัดสินใจซื้อเครื่องออกกำลังกายควรถามหาการรับประกันด้วย หากเครื่องออกกำลังกายนั้นเสีย จะหาอะไหล่เปลี่ยนได้ง่ายหรือเปล่า ยกตัวอย่าง สายพานของลู่วิ่ง โดยปกติจะมีอายุการใช้งานอยู่ระหว่าง 1-2 ปีตามความบ่อยในการใช้งาน แล้วก็ต้องเปลี่ยน ดังนั้น ก่อนตัดสินใจซื้อก็ควรพิจารณาว่า สายพานนี้ ทางคนขายรับประกันให้เรากี่ปี ขณะที่ เมื่อได้เครื่องออกกำลังกายมาแล้ว ผู้ใช้ ก็ต้องทราบวิธีการดูแลรักษาเครื่องนั้นด้วย อย่างเครื่องออกกำลังกายประเภทที่ช่วยสร้างเสริมการทำงานของระบบหัวใจ เครื่องพวกนี้ควรเก็บไว้ในห้องที่มีเครื่องปรับอากาศ เพื่อป้องกันความชื้น ความร้อน ที่ทำให้อายุการใช้งานสั้นลงได้

• หาข้อมูลจากผู้ที่เคยใช้ ไม่ควรฟังแค่จากสื่อโฆษณาหรือที่คนขายพูด แต่ควรสอบถามข้อมูลจากผู้ที่เคยใช้เครื่องออกกำลังกายประเภทนั้นหรือยี่ห้อนั้นว่าใช้แล้วดีหรือไม่ ย่อมดีกว่า แต่อย่าลืมปรึกษาให้ถูกคน โดยคิดถึงบริบทในการใช้ด้วย เช่น เราต้องการซื้อมาใช้คนเดียว แต่คนที่เราไปปรึกษาต้องการซื้อมาใช้กับทุกคนในครอบครัว เช่นนี้ข้อมูลนั้นย่อมนำมาใช้ประกอบการตัดสินใจได้บ้างในบางส่วนเท่านั้น

• มีพื้นที่เพียงพอเพื่อวางเครื่องออกกำลังกาย ก่อนตัดสินใจซื้อเครื่องออกกำลังกาย ควรวัดขนาดพื้นที่ที่ตั้งใจใช้วางเครื่องออกกำลังกาย เพื่อนำไปเลือกซื้อเครื่องออกกำลังกายให้มีขนาดพอดีกับพื้นที่ ไม่กีดขวางการเดินในบ้าน สามารถขนย้าย เคลื่อนที่ได้สะดวกเวลาที่จะมาจัดส่งหรือทำความสะอาด

สุดท้าย อ้างถึงข้อมูลจาก American College of Sport Medicine หรือ ACSM  เพื่อย้ำเตือนให้หลีกเลี่ยงการเลือกซื้ออุปกรณ์เสริมเพื่อลดน้ำหนักที่อวดอ้างคุณสมบัติเว่อร์เกินจริง 4 ประการ  

1. โฆษณาเกินจริง ทำนองว่า สามารถช่วยลดน้ำหนักได้ในเวลาอันสั้น
2. แค่สวมใส่ผลิตภัณฑ์นั้นก็ลดน้ำหนักได้ทันที
3. สามารถช่วยลดน้ำหนักเฉพาะส่วนได้อย่างรวดเร็ว
4. เป็นวิธีการออกกำลังกายแบบไม่มีเหงื่อ และทำให้ผอมได้จริง